“ – in iedere droom zit minstens een gedeelte dat niet tot op de bodem onderzocht kan worden, zoals een navel, een navelstreng die hem in relatie brengt met het onbekende. ” Sigmund Freud, in Die Traumdeutung (De droomduiding).

Félicien Rops hoort bij de meest gegeerde tekenaars aan het einde van de XIX^e eeuw en is vooral, als karikaturist, geïnteresseerd in de zeden van zijn tijd. Als hij de “perversiteit” van zijn tijdgenoten afbeeldt aan de hand van een beeldtaal die vaak literair is en dichtbij het repertorium staat van de symbolisten, werkt hij niet als moralist maar maakt hij eerder een mythologie van de zonde en ontucht.

Max Klinger, onbetwistbare meester van de hernieuwing van de gravure, kaart in een zeer vernieuwende stijl de thema’s aan van de stad, de seksualiteit, het vrouwelijke... Hij is noch symbolist noch realist, maar is tegelijk beïnvloed door romantisme en een voorloper van het Duitse modernisme. Zijn œuvre, en met name de reeks van tien gravures Parafrase op de ontdekking van een handschoen, lijkt mits tekeningen de theorieën van Freud aan te kondigen, van wie hij een tijdgenoot is.

Alfred Kubin tekent een menselijkheid die wordt voorbijgestoken door duistere en verdrukkende krachten aan de hand van een terugkerende symboliek waar het monsterlijke en machinale een voorname rol spelen. Erotiek en dromen, net zoals seksualiteit en angst, komen samen in een wereld die aan het ontmenselijken is. De enige mogelijke redding voor de westerse mens: mystiek en dromen.

Armand Simon stript ons onderbewustzijn volledig: zijn œuvre, dat de condition humaine onthult, is sterk beïnvloed door zijn dagelijkse omgeving — de wereld van de mijn bepaalt zijn jeugdherinneringen met vreselijke en heroïsche beelden. Maar het is het boek Les Chants de Maldoror dat voorgoed de twijfelende dichter transformeert in vlotte tekenaar. Een confrontatie met zijn diabolische droomwereld zorgt voor een verrassende vraagstelling en sfeer van angst.